Als mens ben jij een uniek wezen. We zijn van de soort Homo Sapiens en hebben een onderscheidend vermogen ten opzichte van andere zoogdieren: ons brein. Ons brein is een hele krachtige bio-computer. Naast onze oudere breindelen zoals de hersenstam, kleine hersenen, ons limbisch systeem, beschikken we over ons nieuwere breindeel: de neocortex.
In een ander artikel heb ik al geschreven over de verschillende vormen van bewustzijn: “Ben jij je bewust van je onbewuste?” Daarin wordt duidelijk dat we als mens beschikken over een onderbewustzijn, een onbewuste en een bewustzijn. Als je dit artikel nog niet kent, raad ik je aan het eerst te lezen. In dit artikel gaan we dieper in op ons onbewuste.
Onder de ijsberg is veel meer
Nu je beseft wat je onbewuste allemaal regelt, is de verhouding 95% versus 5% misschien helemaal zo gek nog niet. Als je nog beter wilt weten hoe zich dit nu verhoudt, geef ik je het volgende voorbeeld.
Stel dat je ergens buiten staat, dan kun je je voorstellen dat er heel veel om je heen gebeurt. Dingen die je bewust meemaakt, maar ook dingen die je onbewust meemaakt en misschien zelf dingen die je zelfs niet onbewust meemaakt.
Als we een getal moeten toekennen aan de hoeveelheid informatie die beschikbaar is, dan zou dat overeenkomen met 700 miljard bits per seconde. En van deze enorme hoeveelheid kunnen we als mens slechts 11,2 miljoen bits per seconde verwerken. Dat is best veel, maar slechts een fractie van wat er beschikbaar is aan informatie. En dan komt nu het getal voor wat wij bewust kunnen verwerken: 60 bits per seconde.
Bewust kunnen we in verhouding nagenoeg niets!
Als je dit nog begrijpelijker wilt hebben, dan geef ik het volgende overzicht:
- informatie beschikbaar: 125.000 dikke boeken per seconde
- onbewuste verwerking: 2 dikke boeken per seconde
- bewuste verwerking: 8 letters per seconde
Bewust kunnen we in verhouding nagenoeg niets! Het is maar goed dat ons lichaam onbewust heel veel voor ons doet, want als we dat bewust hadden moeten doen, dan waren we nu al dood geweest.
Fight, flight & freeze
Hoe komt het dat we nog niet dood zijn? Misschien heb je wel eens van het reptielenbrein gehoord of erover gelezen?
Het reptielenbrein bestaat uit een aantal delen van ons brein dat tot de oudste delen behoort en zorgt voor onze primaire functies en overleving. De amygdala is het deel van het brein dat zorgt voor de reacties van ons in geval van gevaar: vechten, vluchten of bevriezen.
Als wij in de natuur een leeuw zouden zien, of een slang, dan nemen we dat dier waar via onze ogen en een deel van deze informatie wordt doorgezet naar de amygdala. De amygdala kan heel snel beslissen of dit een gevaarlijke situatie lijkt en ons lichaam in de juiste staat van paraatheid brengen: vechten, vluchten of bevriezen.
Hier wordt niet bewust gedacht en er wordt ook niet altijd een goede conclusie getrokken, maar wel een die goed is voor de overleving. Er hoeft niet echt gevaar te zijn, maar als de situatie lijkt op een eerdere situatie waarin gevaar dreigde, dan zal deze situatie ook als die gevaarlijke situatie worden behandeld.
Neocortex
De mens heeft ook een nieuwer deel in het brein. Dat is de neocortex. De informatie van een slang die we zien wordt primair deels door de amygdala verwerkt, maar gaat ook in zijn volledigheid naar de neocortex voor analyse en een volledige verwerking. Met de neocortex kunnen we een echt plan maken en zelf onze reacties beïnvloeden. We kunnen door onze neocortex bewust zijn van een bepaalde situatie waardoor we ons anders gaan gedragen. Dat is niet altijd het geval, maar het kan wel. Zo kunnen we soms onze emoties onder controle houden en ze niet of minder uiten.
Je kunt je afvragen wat dit voor effecten heeft op jouw lichaam en gezondheid als geheel. Als je je hierin gaat verdiepen, dan kom je ook op het gebied van holistische beschouwing van de mens.
Zie hiervoor het artikel over Holisme.